Горохов Христофор Петрович

(14.01.1938- 12 апр. 2022) 

Поэт. Член СП PC (Я) с 1993 г.

Родился в Эльгетском наслеге Верхоянского улуса в семье колхозника.

После окончания средней школы работал грузчиком, плотником, киномехаником, директором Дома культуры, секретарем райкома комсомола.

В 1968 году окончил Якутский государственный университет.

Работал директором восьмилетних и средних школ, преподавателем литературы в Покровской средней школе, заведующим отделом культуры райисполкома Хангаласского улуса, заместителем главного редактора городской газеты "Туймаада", директором по информации и маркетингу юридической фирмы АЮРИ.

Произведения:

Кустук суһума: хоһооннор /А. Герасимов уруһуйдара. — Дьокуускай: Кинигэ изд-вота, 1980. — 32 с. —http://xang-elib.ru/online/718

Таптал сааскы тыллыылара: хоһооннор / В. С. Артемьев уруһуйдара. — Дьокуускай: Кинигэ изд-вота, 1987. — 96 с. http://xang-elib.ru/online/2111

Алгыс аптаах биһилэҕэ: хоһооннор. — Покровскай: 1991. — 112 с.http://xang-elib.ru/online/748

Дьылҕам хаардаах ыллыгынан: хоһооннор, поэмалар / Ф.Н. Попов уруһуйа. — Дьокуускай: Кинигэ изд-вота, 1992.—128 с.Просмотр документа возможен только в стенах библиотеки.

Сүрэх сырдык сүүрээннэрэ: хоһооннор / Ю.В. Спиридонов уруһуйа. — Дьокуускай: Кинигэ изд-вота, 1992.—96 с.http://xang-elib.ru/online/728

Сүгүрүйүү: очеркалар, поэма, ахтыылар, зарисовкалар. — Покровскай: 1995. — 103 с. http://xang-elib.ru/online/755

Айан аргыстаах, аартык алгыстаах: очеркалар.— Дьокуускай: 1996. — 120 с.http://xang-elib.ru/online/880

Сарыал сыта: поэмалар, хоһооннор / И.А. Мекумянова уруһуйа. — Дьокуускай: Бичик, 1996, — 160 с..Просмотр документа возможен только в стенах библиотеки.

Дьааҥыттан саҕыллар сарыаллар: хоһооннор. — Дьокуускай: Бичик, 2000. — 144 с. Просмотр документа возможен только в стенах библиотеки

Үөрүүм күүтэр үрдэллэрэ: хоһооннор, поэмалар. —Баата5ай: 2000. — 94 с. http://xang-elib.ru/online/879

Үйэлэр алтыһар кэмнэрэ. — Дьок Бичик, 2000. — 240 с.Просмотр документа возможен только в стенах библиотеки

Көҥүллээ, эйигин хоһуйуум: хоһооннор, поэналар. —Дьокуускай: Бичик, 2002.-— 128 с. Просмотр документа возможен только в стенах библиотеки.

Доҕоор, олор, сэһэргэһиэх: [А.А. Гольдман туһунан] —Дьокуускай: Бичик, 2002. — 127 с.Просмотр документа возможен только в стенах библиотеки.

Күн аайы сибэкки бэлэхтиэм: [хоһооннор]. —Дьокуускай: Бичик, 2004,- 96 с. Просмотр документа возможен только в стенах библиотек

Санаам сырдык ыралара: хоһооннор. — 1-кы том. — Дьокуускай: Бичик, 2005. — 208 с.Просмотр документа возможен только в стенах библиотеки.

Горохов Христофор Петрович-Элгэстэй : биобиблиографическай ыйынньык / "Хаҥалас улууһа" муницип. тэрилтэ дьаһалтата, Улуустааҕы киин б- ка ; [хомуйан оҥордулар: А. М. Наумова, З. С. Келина]. - Покровскай, 2005. - 74 с.http://xang-elib.ru/online/953

Ой дуораана : хоһооннор / Христофор Горохов ; [киирии тыл авт. Уйбаан Нуолур]. - Дьокуускай : Бичик, 2007. - 61 с.Просмотр документа возможен только в стенах библиотеки.

Мин эйиэхэ ырыа бэлэхтиим : ырыанньык / Христофор Горохов-Элгэстэй ; [хомуйан оҥордо К. А. Герасимов]. - Дьокуускай : Бичик, 2007. - 127 с.Просмотр документа возможен только в стенах библиотеки.

Дойдум дьоно барахсаттар / Горохов Христофор Петрович. - Батагай, 2009. - 186 с.http://xang-elib.ru/online/1239

Айар үлэ абылаҥар / Христофор Горохов-Элгэстэй ; [аан тылы суруйдулар Екатерина, Христофор Гороховтар]. - Дьокуускай : Бичик, 2009. – 157 с.Просмотр документа возможен только в стенах библиотеки

Аартыктар алгыстаах айаннара / Х. Горохов- Элгэстэй. - Дьокуускай : Көмүөл, 2011. - 174 с.http://xang-elib.ru/online/907

Сардаҥалаах санаалар : хоһооннор, поэмалар / Христофор Горохов-Элгэстэй. - Дьокуускай : Бичик, 2011. - 94 с.Просмотр документа возможен только в стенах библиотеки

Тыҥ хатыыта / [хомуйан оҥордулар: Е. М. Горохова, Х. П. Горохов ; ред. Т. Н. Галактионова]. - Дьокуускай, 2012. - 176 с.http://xang-elib.ru/online/1243

Дархан саха - Сэмэн Киирэп / [хомуйан оҥордулар: Е. М. Горохова, Х. П. Горохов]. - Дьокуускай : Бичик, 2012. – 293 с.Просмотр документа возможен только в стенах библиотеки.

Сонеттар дьөрбөлөрө : [хоһооннор] / Христофор Горохов-Элгэстэй. - Дьокуускай : Бичик, 2013. – 158 с.Просмотр документа возможен только в стенах библиотеки

Хотугу кустуктар : [сонеттар дьөрбөлөрө] / Христофор Горохов-Элгэстэй. - Дьокуускай : Бичик, 2013. - 252 с.Просмотр документа возможен только в стенах библиотеки.

Дьону үөрдэр - үрдүк дьол / Екатерина Горохова - Чөмчүүк, Христофор Горохов - Элгэстэй. - Покровскай : ИП "Никифоров А. М.", 2015. - 284 с.http://xang-elib.ru/online/1347

Үрүҥ халааттаах аанньаллар / Христофор Горохов- Элгэстэй, Екатерина Горохова-Чөмчүүк . - Дьокуускай : Бичик, 2015. – 201 с.Просмотр документа возможен только в стенах библиотеки.

Дьол суһума : (сонеттар дьөрбөлөрө) / Христофор Горохов-Элгэстэй ; [аан тыл авт.: Уйбаан Нуолур, В. М. Санги]. - Дьокуускай : Бичик, 2015. - 239 с. Просмотр документа возможен только в стенах библиотеки.

Төлкө төрүттэниитэ / [хомуйан оҥордулар Х. П. Горохов-Элгэстэй, Е. М. Горохова-Чөмчүүк]. - Дьокуускай : Бичик, 2016. - 286, с. Просмотр документа возможен только в стенах библиотеки.

Горохов Христофор Петрович-Элгэстэй : библиографическай ыйынньык. 2-с таһ. / Хаҥалас улууһун кииннэммит б-ката ; хомуйан оҥордулар А.М. Наумова, З.С. Келина. - Покровскай, 2016. -46 с.http://xang-elib.ru/open/2266

Уол ырыата : ырыанньык / Христофор Горохов- Элгэстэй ; [хомуйан оҥордулар: Екатерина Михайловна Горохова-Чөмчүүк, Кирилл Афанасьевич Герасимов, Алексей Кириллович Калининскай-Луҥха Өлөксөй, Людмила Степановна Артамонова, Алена Гавриловна Куприянова]. - Дьокуускай : Бичик, 2017. - 149 с. Просмотр документа возможен только в стенах библиотеки.

Оҕо мичээриттэн уһуктубут билии кыһата : [хоһооннор / Христофор Горохов-Элгэйстэй, Екатерина Горохова-Чөмчүүк ; аан тыл авт. Х. Горохов-Элгэстэй]. - Покровскай : ИП "Никифоров А. М.", 2018. - 151 с.http://xang-elib.ru/online/1356

Элгэс / [Х. П. Горохов-Элгэстэй, Е. М. Горохова-Чөмчүүк]. - Покровскай : ИП. "Никифоров А. М.", 2019. - 208 с.http://xang-elib.ru/online/1924

Үүнэр үйэлэрдиин сэһэргэһээри / [хомуйан бэлэмнээтэ: Е.М.Горохова-Чөмчүүк]. - Покровскай: ИП “Никифоров А.М.”, - 2021. - 122 с.

http://xang-elib.ru/online/1548

* * *

• зори: стихотворения / пер. с якут. Б. Романова, В. Алейникова, И. Новокрещенных, И. Фаликова, А. Преловского.—Красноярск: Кн. изд-во, 1991. — 75 с. http://xang-elib.ru/download/9

Переводы:

Сулейменов, О. Яблокалар; Халҕаһа былыттар; Сэрибиэйдьит // Лена маяктара (Покровскай). — 1993. — Ыам ыйын 19 к.

Санги, В. Кымыс уонна хомус II Кыым. — 1984. — Муус устар 6 к.

Жамбалон, А. Бойобуой доҕорбор // Лена маяктара (Покровскай) — 1986. — Балаҕан ыйын 21 к.

Преловскай, А. Семен Данилов кэриэһигэр; Кутаалар; Ийэ буолуу; Тапталлаахтар; Киһи; Сир умсурҕана // Эдэр коммунист. — 1987. — Кулун тутар 20 к.; Ыам ыйын 27 к.

Межелайтис, Э. Саллаат өлүүтэ // Лена маяктара (Покровскай). — 1987. — Муус устар 18 к. — Иһинээҕитэ: Уубурал; Буукубалар; Былыт; Сулус.

Преловскай, А. Ынах: поэматтан быһа тардыы // Кыым. — 1987. — Бэс ыйын 2 к.; Кыым. — 1987. — От ыйын 2 к.

Ширчинсурэн Мишичийн. Мин арҕаа айанныыбын // Лена маяктара (Покровскай). — 1987. — От ыйын 11 к.

Чуев, Ф. Хоһоон // Лена маяктара (Покровскай). — 1987. — От ыйьш 21 к.

Преловскай, А. Сибиир чүөмчутэ // Лена маяктара (Покровскай). — 1988. — Ыам ыйын 29 к.

Оразбаева, Т. Мин тапталым; Ээй, омуннар! // Лена маяктара (Покровскай) —1989. — От ыйын 21 к.

Оразбаева, Т. Ээй, омуннар!; Ийэбэр; Домбра; Мин тапталым // Эдэр коммунист. — 1989.- Атырдьах ыйын 20 к.

Оразбаева, Т. Эн барбытын кэнниттэн; Кыаллыбатах көрсүһүү; Билбэппин // Чолбон. — 1991.№ 6. —С.4.

О творчестве

Руфов, С. Эдэрдэр хоһоонноро // Хотугу сулус. — 1980. — № 1. — С. 76-78

Архипов, А. Ходуһаҕа хоһоон ааҕа: [Х.П. Горохов Үөһээ Бүлүүгэ] // Эдэр коммунист. — 1980. — От ыйын 18 к.

Афанасьева, Т. Умнуллубат биэчэр: [Х.П. Горохов “Саха эдэр поэзията” диэн биэчэргэ] // Эдэр коммунист. — 1984. — Муус устар 18 к.

Нуолур, У. Хоһооннор — хотугу сибэккилэр [X. Горохов айар үлэтэ] // Эдэр коммунист. — 1984. — Алтынньы 17 к.

• П. Кыламаҥҥар күн үҥкүүлүүр:[Х. Горохов 50 сааһыгар] // Лена маяктара (Покровскай). —1988. — Тохсунньу 15 к.

Миронов, В. “Сахам сирэ сарыал сыттаах…”: [Поэт X. Горохов хоһооннорун туһунан] // Кыым. — 1989. — От ыйын 29 к.

Попов, Р. Олоххо тапталы саҕан: [“Алгыс аптаах биһилэҕэ” кинигэтин туһунан] // Өлүөнэ очуостара (Покровскай). — 1991. — Бэс ыйын 29 к.

Айар үлэттэн дьоллонуу: [Суруйааччылар союзтарын саҥа чилиэнэ X. Горохов] // Кыым. — 1992.- Ахсынньы 23 к.

Николаев, Н. — Уххан. Таптыыбын ыллам ырыаны, таптыыбын үчүгэй ырыаны…: [X. Горохов “Дьылҕам хаардаах ыллыгынан” диэн хомуурунньугун сүрэхтэниитэ] // Сахаада. — 1993. — Тохсунньу 6 к.

Тапыев, В. Позт дьоро киэһэтэ: [X. Горохов 55 сааһыгар] // Өлүөнэ очуостара. — 1993. — Тохсунньу 7 к.

Ылахов, Н. Ырыа абылаҥа: [Поэт X. Гороховы кытта интервью] // Саха сирэ. — 1994. — Атырдьах ыйын 10 к.

Егоров Г.-Дьурантай. Христофор Горохов: “Дьон-сэргэ туһа диэн” // Сахаада. — 1995. —От ыйын 5 к.

Билигин да эдэрдии эрчимнээх : [X. Горохов 60 сааһыгар] // Саха сирэ. — 1998. — Тохсунньу 20 к.

Попов, Р. Поэзия бүгүрү үлэһитэ // Хаҥалас (Покровскай). — 2003. — Тохсунньу 14 к.

Степанов, Н. Поэт саҥа кинигэтэ: [“Кун аайы сибэкки бэлэхтиэм”] // Хаҥалас. — 2004. — Муус устар 17 к.

Биһиги эҕэрдэлиибит // Кэскил. — 2005. — Кулун тутар 14 к. — С. 5.

Рожин, Л. М.,Отон оьуордаах олох. [поэт Христофор Горохов 70 саа»ын к№рс№] / Л. М. Рожин ДьааЅы сонуна. — 2008. — Тохсунньу 19 к. — С. 8.

Горохова, М. «Таптыыр ДьааЅым кытылыгар тиийиий, ыра санаа буолан…». [поэт Христофор Горохов 70 саа»ын к№рс№] / М. Горохова //ДьааЅы сонуна. — 2008. — Кулун тутар 1 к. — С. 6.

Гаврильева, А. Нарын иэйиилээх хо»ооннор. [поэт Христофор Горохов 70 саа»ын к№рс№] / А. Гаврильева //ДьааЅы сонуна. — 2008. — Кулун тутар 1 к. — С. 6.

Потапова, Т. Сэрии буолбатын. [поэт Христофор Горохов 70 саа»ын к№рс№] / Т. Потапова //ДьааЅы сонуна. — 2008.- Кулун тутар 1 к.-С. 6.

Чукрова, Д.¬ксэ анабыл. [поэт Христофор Горохов 70 саа»ын к№рс№] / Д. Чукрова //ДьааЅы сонуна. — 2008. — Кулун тутар 1 к. — С. 6.

Ефремова, П. Арыгы»ыт алдьархайа. [поэт Христофор Горохов «Арыгы»ыт» хо»оон ту»унан] / П. Ефремова //ДьааЅы сонуна. — 2008. — Кулун тутар 1 к. — С. 6.

Петров, Н.Поэт ту»унан аєыйах тыл…. [поэт Христофор Горохов 70 саа»ын к№рс№] / Н. Петров //ДьааЅы сонуна. — 2008. — Кулун тутар 13 к. — С. 6.

Петров, Н. Хо»оон ходу»атыгар кјрэх. [Х. П. Горохов 70 саа»ыгар аналлаах «Кэрэни анаан» оройуоннааєы хо»оон кјрэєэ буолан ааста] / Н. Петров //ДьааЅы сонуна. — 2008.-Кулун тутар 19 к.-С. 4.

Корнилова, В. Оєолор кэпсииллэр. [Адыаччы оскуолатыгар поэт Христофор Горохов 70 саа»ын к№рс№ саха тылын, литературатын тематическай нэдиэлэтэ] / В. Корнилова //ДьааЅы сонуна. — 2008.-Кулун тутар 19 к.-С. 6.

Айанньыт, И»ирэхтик саныыбын. [поэт Христофор Горохов 70 саа»ын к№рс№] / Айанньыт //ДьааЅы сонуна. — 2008.-Муус устар 5 к.-С. 3.

Ефимова, А. Ыстатыйа кэнниттэн санаалар. [Христофор Горохов үбүлүөйүн сылыгар аналлаах үлэ туһунан / А. Ефимова //ДьааЅы сонуна. — 2008.-Муус устар 5 к.-С. 3.

Попов, Р. Поэзия кјлјмјрдэс туонатыгар. [поэт Христофор Горохов сана кинигэлэрин сурэхтэниитигэр] /Р. Попов //ХаЅалас. — 2008.-Олунньу 22 к.-С. 4.

Архипов, П. Айар дьылєам аргыстара. [суруйааччы Горохов Х. П. айар киэ»этэ] / П. Архипов // ХаЅалас. — 2010. — Ахсынньы 3 кјнэ. — С. 4.

Попов, Н. С. Айар эйгэ алыбыгар куустарбыт ата»ым Элгэстэй ту»унан. [поэт Христофор Горохов] / Н. С. Попов //ДьааЅы аартыга. — 2012. — Балаєан ыйын 22 кјнэ. — С. 4-5.

Горохов, Х. Элгэс ту»унан. [оєо саа»ын ту»унан ахтыы] //ДьааЅы аартыга. — 2012. — Ыам ыйын 5 кјнэ. — С. 4.

Горохова, Е.М. «ТыЅ хатыыта» олох диэн улуу тј»јлгэєэ. [«ТыЅ хатыыта» диэн дьоннорун тустарынан кинигэни Е.М. уонна Х.П. Гороховтар бэчээттэтэн та»аардылар] / Е. М. Горохова // ХаЅалас. — 2012. — От ыйын 31 кјнэ. — C. 3.

Попов, Н. Олох ј№рјјтэ уолугунан оргуйар. [суруйааччы, поэт Х. П. Горохов-Элгэстэй ту»унан] / Н. Попов //ХаЅалас. — 2013. — Тохсунньу 15 кјнэ. — C.2.

Попов, Н. С. Олох ј№рјјтэ уолугунан оргуйар. [поэт Христофор Горохов — Элгэстэй ту»унан] / Н. С. Попов //ДьааЅы аартыга. — 2013. — Тэхсунньу 19 кјнэ. — С. 5-6.

Лебедева, Е. Бэйиэт јбјлј№йјгэр ананна. [Покровскјайга бэйиэт Х. П. Горохов јбјлј№йјгэр анаан ј№рэнээччилэр ортолоругар уус-уран ааєыы уонна ырыаны толорооччулар кјрэстэрэ ыытылынна] / Е. Лебедева // ХаЅалас. — 2013. — Кулун тутар 15 кјнэ. — С. 1.

Горохов, Х. Христофор Горохов — Элгэстэй 75 саа»ын к№рс№ улахан дьоЅЅо ыытыллыбыт хо»оон, ырыа кјрэєэр киирбит айымньыларга тјмјк тыл. [айар кјрэх ту»унан] // ХаЅалас. — 2013. — Кулун тутар 15 кјнэ. — С. 2.

Николаева, А. Поэзия долгураЅар куустарыы. [Покровскайга бэйиэт Х. П. Горохов јбјлј№йјнэн ј№рэнээччилэри кытта к№рсј»јј] / А. Николаева //Кэскил. — 2013. — Кулун тутар 26 кјнэ. — С. 13.

Попов, Н. Олох үөрүүтэ уолугунан оргуйар. [поэт Христофор Петрович Горохов-Элгэстэй туһунан] / Н. Попов //Саха сирэ. — 2013. — Кулун тутар 13 күнэ. — С. 6.

«…Чаєылхай сулус буолан сандаара туруоєа!. [Покровскайга улуус библиотекатыгар Е. М. уонна Х. П. Гороховтар «Дархан саха — Сэмэн Киирэп» диэн кинигэлэрин сјрэхтэниитэ буолла] //ХаЅалас. — 2013. — Муус устар 26 кјнэ. — С.2.

Рожин, И. Таптал лириката. [Поэт Христофор Горохов-Элгэстэй хо»оонноро] / И. Рожин //Кыым. — 2013. — Олунньу 28 кјнэ. — С. 33.

Дни Элгэстэя в Арылахе. [в Арылахской средней школе прошли мероприятия посвященные к 75-летию Христофора Горохова — Элгэстэя] //Вести Верхоянья. — 2013. — 19 февраля. — С. 3.

Горохов, Х. П. Аєам Биэтэмэс Бј№тјр т№рдјн-уу»ун ту»унан аєыйах тыл. [] //ДьааЅы аартыга. — 2013. — Алтынньы 2 кјнэ. — С. 5.

* * *

Руфов, С. Чувство, переданное строкой It Соц. Якутия. — 1981. — 30 авг.

У нас в гостях: [Якутский поэт X. Горохов] // Земля сиб., дальневосточная. — 1990. — № 8. — С. 52.

Степанов, Н. Звездный час поэта: [Презентация книги “Дьылҕам хаардаах ыллыгынан”] // Ленские маяки (Покровск). — 1993. — 1 янв.

Стихи Христофора Горохова // Ленские маяки. — 1993. — 1 дек.

Прутский, В. Новая книга Христофора Горохова: [“Ягодные зори”] // Ленские маяки. — 1994.- 25 марта.

Кириллина, Е. Поэта земляки помнят и ценят. [в Верхоянске прошел литературно-музыкальный вечер посвященный поэту Христофору Горохову] / Е. Кириллина //Вести Верхоянья. — 2008 .- 22 февраля. — С. 8.

Стась, В. Вечер в честь земляка. [в этнографическом центре п. Батагай прошел литературный вечер, посвященный 70-летию поэта Х. Горохова] / В. Стась // Вести Верхоянья. — 2009. — 16 января. — С. 5.

Скрябина, Л. Вышли в свет две книги Христофора Горохова. [о презентации книг «Дойдум дьоно барахсаттар» и «Айар улэ абылана» в г. Покровске] / Л.Скрябина // Хангалас. — 2010. -10 декабря. — С. 4

Тапыев, В. Чествовали поэта-песенника. [в г. Якутске состоялся творческий вечер, посвящ. 75-летию Х. Горохова-Элгэстэй, поэта, очеркиста] / В. Тапыев //Хангалас. — 2013. — 22 марта. — С. 2.